Γιατί οι ξένοι επενδυτές αποχωρούν από την ελληνική αγορά ΑΠΕ

Του Χάρη Φλουδόπουλου

Η πώληση του χαρτοφυλακίου έργων ΑΠΕ της γερμανικής ABO Wind στην Helleniq Energy, λίγες μόλις ημέρες μετά την αιφνιδιαστική απόφαση της πορτογαλικής EDPR να αποχωρήσει από την ελληνική αγορά, αποτυπώνει με σαφήνεια μια ανησυχητική τάση: Την απομάκρυνση ξένων επενδυτών από τον εγχώριο τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.

Πρόκειται για μεμονωμένες κινήσεις ή για ένα ευρύτερο φαινόμενο με βαθύτερα αίτια; Όπως αναφέρουν στελέχη της αγοράς, η έξοδος σημαντικών παικτών δεν αποτελεί πια έκπληξη, αλλά σημάδι μιας υποβόσκουσας κρίσης εμπιστοσύνης προς την ελληνική αγορά ΑΠΕ.

Από την EDPR στην ABO: Κοινά σημεία απογοήτευσης

Η περίπτωση της EDPR – μιας από τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές εταιρείες ΑΠΕ – που προχωρά στην πώληση του συνόλου των δραστηριοτήτων της στην Ελλάδα, προκάλεσε σάλο στην αγορά. Όμως η εξαγορά του χαρτοφυλακίου 350 MW της ABO Wind από την Helleniq Energy, σηματοδοτεί την παγίωση μιας τάσης: Ξένοι επενδυτές περιορίζουν την έκθεσή τους ή αποχωρούν πλήρως, μεταβιβάζοντας τα projects σε ελληνικούς ή περιφερειακούς ομίλους που γνωρίζουν καλύτερα τις ιδιαιτερότητες του περιβάλλοντος.

Σύμφωνα με ανθρώπους της αγοράς, τα βασικά αίτια αυτής της αποεπένδυσης είναι:

- η αυξανόμενη αβεβαιότητα στο ρυθμιστικό πλαίσιο,

- η καθυστέρηση στις αδειοδοτήσεις και στις διασυνδέσεις,

- οι περικοπές στις αποζημιώσεις λειτουργούντων έργων,

- και η έλλειψη στρατηγικής συνέπειας από την πλευρά της Πολιτείας.

Οι επενδύσεις 20ετίας δεν αντέχουν την αβεβαιότητα

Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε πρόσφατα επικεφαλής μεγάλης ξένης εταιρείας ΑΠΕ με μεγάλη παρουσία στην ελληνική αγορά "μιλάμε για έργα με ορίζοντα 20-30 ετών. Δεν μπορούμε να σχεδιάζουμε πάνω σε συγκυριακές αποφάσεις ή ασαφές πλαίσιο. Χρειαζόμαστε σταθερότητα και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό".

Η γραφειοκρατία, οι συνεχείς αλλαγές κανόνων και το γεγονός ότι ακόμη και ώριμα έργα συχνά μπλοκάρουν για απροσδιόριστο διάστημα, καθιστούν την Ελλάδα λιγότερο ελκυστική σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές αγορές, όπου –όπως σημειώνει η ΕΛΕΤΑΕΝ– "οι περικοπές στις αποζημιώσεις αντιμετωπίζονται με σαφείς κανόνες και στρατηγική".

Συσσώρευση εμποδίων

Καθοριστικό ρόλο στην απόφαση ξένων εταιρειών να αποχωρήσουν παίζουν τα εμπόδια της ελληνικής αγοράς. Συγκεκριμένα οι επενδυτές αντιμετωπίζουν:

διαρκείς αναβολές στους διαγωνισμούς έργων,

καθυστερήσεις σε σταθμούς αποθήκευσης,

εμπλοκές στις διασυνδέσεις με τον ΑΔΜΗΕ,

αβεβαιότητα για την εξέλιξη των PPA (συμβάσεων μακροχρόνιας πώλησης),

και –το πλέον ανησυχητικό– συνεχείς παρεμβάσεις στην τιμολόγηση των υφιστάμενων έργων.

Η εντύπωση που σχηματίζουν πολλοί διεθνείς όμιλοι είναι ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχει επενδυτική συνέπεια και μακροπρόθεσμη ασφάλεια, σε αντίθεση με χώρες όπως η Ισπανία, η Γερμανία ή η Ολλανδία, όπου η πολιτική για τις ΑΠΕ έχει σταθερές βάσεις.

Χάνεται το momentum της ενεργειακής μετάβασης

Η αποχώρηση εταιρειών όπως η EDPR και η ABO έρχεται τη στιγμή που η Ελλάδα επιχειρεί να επιταχύνει την ενεργειακή της μετάβαση. Οι εθνικοί στόχοι για διείσδυση ΑΠΕ κινδυνεύουν να μείνουν στα χαρτιά, αν η Πολιτεία δεν αποκαταστήσει το επενδυτικό κλίμα.

Ήδη, αρκετά νέα έργα παραμένουν σε "stand by", ενώ επενδυτικά funds και διεθνείς παίκτες επανεξετάζουν τα πλάνα τους. Παράλληλα, η συσσώρευση απογοήτευσης απειλεί να οδηγήσει σε "μονοπώληση" της αγοράς από λίγους μεγάλους παίκτες, υπονομεύοντας τον ανταγωνισμό.

Το παράδοξο: Ενδιαφέρον υπάρχει – εμπιστοσύνη όχι

Παρά τις αντίξοες συνθήκες, το επενδυτικό ενδιαφέρον για τις ΑΠΕ στην Ελλάδα δεν έχει εκλείψει. Η Helleniq Energy, η Motor Oil, η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή και άλλοι μεγάλοι ελληνικοί όμιλοι συνεχίζουν να επεκτείνουν το χαρτοφυλάκιό τους.

Όμως, όπως σημειώνουν γνώστες της αγοράς, το γεγονός ότι κυρίως οι ελληνικές εταιρείες παραμένουν "στο παιχνίδι", δεν σημαίνει ότι όλα βαίνουν καλώς. Αντίθετα, σηματοδοτεί ότι οι ξένοι επενδυτές θεωρούν πλέον την αγορά "πολύπλοκη", "απρόβλεπτη" και "υψηλού ρίσκου".

Σε κάθε περίπτωση η φυγή ξένων επενδυτών από την ελληνική αγορά ΑΠΕ αποτελεί ένα προειδοποιητικό καμπανάκι για το πού οδηγείται μια αγορά που υποτίθεται ότι αποτελεί τον πυλώνα της πράσινης μετάβασης.

Αν η κυβέρνηση δεν προχωρήσει άμεσα σε διαρθρωτικές παρεμβάσεις, αποσαφήνιση του ρυθμιστικού πλαισίου και υιοθέτηση ενός αξιόπιστου στρατηγικού σχεδίου, τότε η απώλεια επενδυτικής εμπιστοσύνης μπορεί να αποδειχθεί μη αναστρέψιμη. Και το τίμημα θα το πληρώσει όχι μόνο η αγορά, αλλά ολόκληρη η ενεργειακή στρατηγική της χώρας.

Διαβάστε ακόμα:

Γ. Παπαδημητρίου (EY Ελλάδος): Τι απασχολεί τους Έλληνες επιχειρηματίες;

Γ. Χατζής, πρόεδρος ΠΟΞ, στο Ευρωκοινοβούλιο: "Νησιά με υποδομές - Όχι μισθώσεις χωρίς όρια"

2025-07-05T09:09:41Z