Η απάντηση ΠΟΞ για τις 45.000 «κρυφές υπερωρίες» στον τουρισμό

Φωτιές στον ξενοδοχειακό κλάδο άναψε το δημοσίευμα του Euro2day.gr που κατέγραψε την εκρηκτική αύξηση των δηλωθέντων υπερωριών, οι οποίες τον φετινό Απρίλιο ήταν 1.105% υψηλότερες απ’ ότι τον Απρίλιο του 2024, ενώ είχε μεσολαβήσει η υλοποίηση της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας.

Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων (φωτ. ο πρόεδρος Γιάννης Χατζής) αντέδρασε, παρότι προηγουμένως δεν είχε πάρει θέση σε ερωτήσεις του Euro2day.gr και εξέδωσε ανακοίνωση για το θέμα. Σε αυτή επισημαίνει ότι έχει ζητήσει στοιχεία για τον τρόπο υπολογισμού της υπερωριακής απασχόλησης.

«Αναμένουμε επίσημη επιβεβαίωση ότι στον υπολογισμό αυτό δεν περιλαμβάνεται ούτε η υπερεργασία, η οποία μέχρι πρότινος αν και αμειβόταν και ασφαλιζόταν, δεν εμφανιζόταν στο σύστημα ΕΡΓΑΝΗ, ούτε ο χρόνος διαλείμματος, που δεν θεωρείται χρόνος εργασίας. Χωρίς αυτά τα βασικά δεδομένα, δεν μπορεί να προσδιοριστεί με ασφάλεια ούτε ο όγκος, ούτε το εύρος των πραγματικών υπερωριών», υποστηρίζει.

Η ανακοίνωση δε, στην οποία γίνεται ευθεία επίθεση στο υπουργείου Εργασίας για την ανακοίνωση των στοιχείων («πρόκειται, επομένως, για δηλώσεις εντυπωσιασμού και όχι ουσίας. Εάν μάλιστα στους ανωτέρω αριθμούς συνυπολογίζεται και η υπερεργασία ή/και το διάλειμμα τότε μιλάμε για πρακτικά ανούσια ευρήματα», όπως θα διαβάσετε παρακάτω), τίθεται και το ζήτημα των κενών θέσεων εργασίας.

«Θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη πως οι κενές θέσεις εργασίας στον κλάδο αριθμούν σε δεκάδες χιλιάδες, γεγονός που δημιουργεί αντικειμενική ανάγκη για ενίσχυση της υπερωριακής απασχόλησης», επισημαίνεται.

Η ανακοίνωση του ΠΟΞ

Έχουμε επανειλημμένα ζητήσει από το Υπουργείο Εργασίας να μας ενημερώσει για τον ακριβή τρόπο υπολογισμού της υπερωριακής απασχόλησης. Ειδικότερα, αναμένουμε επίσημη επιβεβαίωση ότι στον υπολογισμό αυτό δεν περιλαμβάνεται ούτε η υπερεργασία, η οποία μέχρι πρότινος αν και αμειβόταν και ασφαλιζόταν, δεν εμφανιζόταν στο σύστημα ΕΡΓΑΝΗ, ούτε ο χρόνος διαλείμματος, που δεν θεωρείται χρόνος εργασίας. Χωρίς αυτά τα βασικά δεδομένα, δεν μπορεί να προσδιοριστεί με ασφάλεια ούτε ο όγκος, ούτε το εύρος των πραγματικών υπερωριών.

Ανεξαρτήτως αυτού, ακόμα και αν δεχθούμε πως πραγματοποιήθηκαν 45.000 ώρες υπερωρίας, αξίζει να εξετάσουμε το μέγεθος αυτό σε πραγματική βάση. Αν λάβουμε υπόψη ότι ο αριθμός των εργαζομένων στα ξενοδοχεία ξεπερνάει τους 220.000, ακόμα και αν υποθέσουμε ότι τον Απρίλιο εργάζονται οι μισοί μόνο εξ αυτών, τότε οι 45.000 ώρες υπερωρίας αντιστοιχούν σε λιγότερο από μισή ώρα υπερωριακής απασχόλησης ανά εργαζόμενο για ολόκληρο τον μήνα ήτοι, λιγότερο από 1 λεπτό την ημέρα. Πρόκειται, επομένως, για δηλώσεις εντυπωσιασμού και όχι ουσίας. Εάν μάλιστα στους ανωτέρω αριθμούς συνυπολογίζεται και η υπερεργασία ή/και το διάλειμμα τότε μιλάμε για πρακτικά ανούσια ευρήματα.

Θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη πως οι κενές θέσεις εργασίας στον κλάδο αριθμούν σε δεκάδες χιλιάδες, γεγονός που δημιουργεί αντικειμενική ανάγκη για ενίσχυση της υπερωριακής απασχόλησης.

Σημειώνουμε δε ότι η υπερωρία πλέον είναι πιο ελκυστική για τις επιχειρήσεις, τόσο λόγω της εξάλειψης των γραφειοκρατικών εμποδίων με την εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, όσο και λόγω της μείωσης του σχετικού κόστους, εξαιτίας της απαλλαγής από εργοδοτικές εισφορές.

Κατά την άποψή μας, αντί να επικεντρώνεται η δημόσια συζήτηση στη νόμιμη και ελεγχόμενη υπερωριακή απασχόληση ενός από τους πλέον υπεύθυνους και ρυθμισμένους κλάδους της ελληνικής οικονομίας, θα ήταν πιο ωφέλιμο να ασχοληθούμε με τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί για τους εργαζόμενους και τις επιχειρήσεις από την εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, προβλήματα που δεν βλέπουμε να αντιμετωπίζονται στο πλαίσιο του εργασιακού νομοσχεδίου που εξαγγέλθηκε.

Το πρωϊνό δημοσίευμα του Euro2day.gr:

 «Φωτιές» καθώς μπαίνουμε στο peak της σεζόν άναψαν τα στοιχεία που δημοσίευσε την προηγούμενη εβδομάδα το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, σύμφωνα με τα οποία οι υπερωρίες που δηλώθηκαν τον περασμένο Απρίλιο στον κλάδο του τουρισμού εκτοξεύτηκαν κατά 1.105% έναντι του αντίστοιχου μήνα του 2024. Είχε μεσολαβήσει η εφαρμογή τον Μάρτιο της ψηφιακής κάρτας εργασίας.

Το στοιχείο που προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση είναι ότι το ποσοστό αυτό είναι πολλαπλάσιο, όχι μόνο του μέσου όρου των κλάδων που εφαρμόστηκε το μέτρο (78%) αλλά και ενός παρεμφερούς τομέα, αυτού της εστίασης στον οποίο η αύξηση ήταν 105%.

Σύμφωνα με πληροφορίες του Euro2day.gr, τα στοιχεία από το σύστημα Εργάνη έδειξαν ότι τον Απρίλιο του 2025 καταγράφηκαν 45.000 περίπου υπερωρίες, ενώ ένα χρόνο πριν ήταν λίγο περισσότερες από… 3.000.

Ενδεικτικό της τάσης το γεγονός ότι τον αμέσως προηγούμενο μήνα, τον Μάρτιο οι υπερωρίες που πέρασαν στο σύστημα ήταν 9.453 έναντι μόλις 1.281 τον αντίστοιχο μήνα του 2024.

Σε κάθε περίπτωση τα στοιχεία αυτά προκαλούν προβληματισμό, γιατί αφορούν δύο μήνες χαμηλής ζήτησης για τον κλάδο του τουρισμού, με πηγές της αγοράς να εκτιμούν ότι θα έρθουμε αντιμέτωποι με ακόμη υψηλότερα μεγέθη κατά στην περίοδο αιχμής της σεζόν.

Παραμένει δε ως ερώτημα το κατά πόσο τα στοιχεία σηματοδοτούν την προσαρμογή του κλάδου στη «νομιμότητα» ή παρά την αύξηση αυτή, το πρόβλημα της μη δηλωμένης απασχόλησης συνεχίζεται.

Το ερώτημα

Το Euro2day.gr επικοινώνησε επανειλημμένα με φορείς του τουρισμού ζητώντας να τοποθετηθούν επί του θέματος, χωρίς ωστόσο να πάρει κάποια απάντηση. Ζήτησε δε σχόλιο και από εκπροσώπους των εργαζομένων.

Σύμφωνα, πάντως, με πληροφορίες, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων (ΠΟΞ) και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων στον Επισιτισμό - Τουρισμό (ΠΟΕΕΤ) έχουν ζητήσει με επιστολή τους προς το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης περισσότερα στοιχεία.

Η εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας

Το σίγουρο είναι ότι επιχειρηματίες του τουρισμού, παρότι εμφανίζονται υπέρμαχοι της ψηφιακής κάρτας εργασίας, αντιδρούν στον τρόπο εφαρμογής της καθώς, όπως λένε, δε λαμβάνει υπόψη «τις ιδιαίτερες ανάγκες για τη λειτουργία των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων».

«Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο χρόνος προσέλευσης και αναχώρησης, ο οποίος ορίζεται σε 10 λεπτά, ενώ στη βιομηχανία ορίστηκε σε 30. Αυτή η ρύθμιση αγνοεί πλήρως τον πρόσθετο χρόνο που απαιτείται για την προετοιμασία των εργαζομένων (για αλλαγή στολής κ.λπ.), καθώς και τις σημαντικές αποστάσεις που υπάρχουν, ειδικά στα μεγάλα ξενοδοχειακά συγκροτήματα, μεταξύ των αποδυτηρίων και των τμημάτων εργασίας», είχε επισημάνει, μεταξύ άλλων, η ΠΟΞ σε επιστολή της προς το υπουργείο Εργασίας τον προηγούμενο Φεβρουάριο.

Υπενθυμίζεται ότι η εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας στους κλάδους του τουρισμού και της εστίασης ξεκίνησε την 1η Μαρτίου του 2025.

Οι καταγγελίες

Από την άλλη πλευρά, οι εργαζόμενοι στον κλάδο του τουρισμού καταγγέλλουν ότι επιχειρηματίες χρησιμοποιούν τεχνάσματα προκειμένου να αποφύγουν την καταγραφή της «πραγματικής εικόνας».

«Οι καταγγελίες των εργαζομένων έχουν πάρει πλέον τη μορφή χιονοστιβάδας. Έχουμε συγκεντρώσει χιλιάδες καταγγελίες για καταστρατήγηση της εφαρμογής της ψηφιακής κάρτας. Σε κάποιες επιχειρήσεις, το γραφείο προσωπικού συγκεντρώνει τις κάρτες των εργαζόμενων και τις «χτυπά» κατά βούληση, ώστε να εμφανίζονται λιγότερες ή και μηδενικές επιπλέον ώρες εργασίας», επισημαίνει στο Euro2day.gr ο Γιώργος Χότζογλου, πρόεδρος της ΠΟΕΕΤ. «Παραβιάζεται το 11ωρο της ανάπαυσης, πολλοί είναι οι εργαζόμενοι που καλούνται να δουλέψουν 7 ημέρες την εβδομάδα χωρίς ρεπό», προσθέτει.

Μάλιστα, με δεδομένο ότι και φέτος ο κλάδος του τουρισμού είναι αντιμέτωπος με χιλιάδες κενές θέσεις απασχόλησης, οι οποίες στην αρχή της φετινής σεζόν είχαν υπολογιστεί στις 50 χιλιάδες, όπως καταγγέλλουν οι εργαζόμενοι «συχνά καλούνται σε εργασία υπάλληλοι που έχουν ρεπό. Δίνεται όμως η οδηγία σ’ αυτές τις ειδικές περιπτώσεις οι εργαζόμενοι να μη χτυπήσουν κάρτα».

«Εάν εφαρμοστεί η σύμβασή μας, με πενθήμερο εργασίας και 40ωρο, και τηρηθούν οι προσαυξήσεις των υπερωριών, των νυχτερινών και τα επιδόματα, ο μέσος μισθός στον κλάδο διαμορφώνεται σε 1.500 ευρώ. Τώρα με 7ήμερο εργασίας και 12-13 ώρες την ημέρα ο εργαζόμενος αμείβεται με 1.200-1.300 ευρώ», υποστηρίζει ο Γ. Χότζογλου.

Από την πλευρά τους, πάντως, ορισμένοι ξενοδόχοι χαρακτηρίζουν «σαθρό» το σύστημα της ψηφιακής κάρτας εργασίας και λένε πως «οι εργαζόμενοι “απαιτούν” περισσότερες ημέρες εργασίας και “εκβιάζουν” τους εργοδότες τους».

«Σε κάποιες περιπτώσεις υπολειτουργούμε γιατί η έλλειψη προσωπικού είναι πραγματικότητα και φέτος και η εφαρμογή της κάρτας εργασίας πολλές φορές οξύνει το πρόβλημα. Γίνεται χαμός με την αδήλωτη εργασία και όπως είναι επί του παρόντος η νομοθεσία, οδηγούμαστε στην… παρανομία», επισημαίνουν στο Euro2day.gr.

2025-07-05T13:02:00Z