Πότε θα τελειώσει η "ταλαιπωρία" στο Χρηματιστήριο Αθηνών

της Ελευθερίας Κούρταλη

Το χαρακτηριστικό του τελευταίου διαστήματος, και μετά την απομάκρυνση του Χρηματιστηρίου Αθηνών από τις 1.500 μονάδες και το υψηλό 13 ετών που είχε αγγίξει τον Μάιο, είναι ότι η ελληνική αγορά αρνείται να… ακούσει τόσο τις διεθνείς αγορές, που κινούνται σε ιστορικά υψηλά ή κοντά σε αυτά παρά τα πρόσφατα sell-offs, όσο και τα πολύ καλά νέα που αφορούν την ίδια και τα οποία ουσιαστικά "καίγονται" το ένα μετά το άλλο. 

Αυτή τη συμπεριφορά, που συνάδει με μια ρηχή αγορά, την έχουμε συναντήσει πολλές φορές στο παρελθόν, βλέποντας τον Γενικό Δείκτη να αγνοεί και να μην κεφαλαιοποιεί θετικές εξελίξεις που αφορούν είτε έμμεσα είτε άμεσα το Χ.Α.

Ωστόσο στο παρελθόν η Ελλάδα δεν είχε επενδυτική βαθμίδα και οι ελληνικές τράπεζες δεν είχαν αυτό το ισχυρό θετικό story.

Το εύλογο ερώτημα που προκύπτει λοιπόν είναι γιατί ταλαιπωρείται έτσι η εγχώρια αγορά και πότε θα τελειώσει αυτή η ταλαιπωρία. 

"Κλειδί" το placement της Εθνικής

Αναλυτές επισημαίνουν πως ένα σημαντικό μέρος της υποτονικότητας και της μη αποφασιστικότητας που δείχνει ο Γενικός Δείκτης, τα οποία και εκμεταλλεύονται οι πωλητές, είναι ο τραπεζικός κλάδος, με τις τραπεζικές μετοχές να δείχνουν ότι δεν μπορούν να δώσουν υψηλότερες τιμές, "τραβώντας" έτσι τη συνολική αγορά. Στα βασικά αίτια είναι και το εν αναμονή placement της Εθνικής Τράπεζας. Αφενός υπάρχει αβεβαιότητα για την τιμή στην οποία θα γίνει αυτό, αφετέρου τα χαρτοφυλάκια "φυλάνε" ή μαζεύουν ρευστότητα, ώστε να μπορέσουν να συμμετέχουν στη διαδικασία αποεπένδυσης του ΤΧΣ από τη συστημική τράπεζα. 

Και όταν ο ημερήσιος τζίρος στο Χ.Α. κινείται μετά βίας και στην καλύτερη περίπτωση έως τα 80 εκατ. ευρώ την ημέρα, είναι λογικό αυτή η ρευστότητα που βγαίνει να πιέζει και να εγκλωβίζει το σύνολο της αγοράς. Άλλωστε κάτι ανάλογο είχε συμβεί και με άλλα placements τα οποία προηγήθηκαν το τελευταίο 12μηνο. Συνεπώς, παράγοντες της αγοράς θεωρούν ότι όταν η υπόθεση "placement Εθνικής" ολοκληρωθεί, η αγορά θα μπορέσει να πάρει σημαντικές ανάσες.

Ωστόσο σημειώνουν πως, όπως δείχνει το χρονοδιάγραμμα, αυτό θα συμπέσει με μια κρίσιμη περίοδο για τις αγορές και τους επενδυτές γενικότερα, που δεν είναι άλλη από τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ. Οι διαθέσεις των επενδυτών αυτή την περίοδο θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό και την πορεία του Χ.Α. 

Εκτός αυτού, οι κίνδυνοι στο ευρύτερο διεθνές οικονομικό και γεωπολιτικό περιβάλλον παραμένουν σημαντικοί, με το φάντασμα της ύφεσης να έχει επιστρέψει σε μεγάλες οικονομίες όπως η Γερμανία, ενώ φόβοι υπάρχουν και για τις ΗΠΑ. Όπως τόνισε και η Citigroup, οι γεωπολιτικοί και οι οικονομικοί κίνδυνοι επανέρχονται στο επίκεντρο εν μέσω κλιμάκωσης των εντάσεων στη Μέση Ανατολή και την Ουκρανία, καθώς και ενόψει των αμερικάνικων προεδρικών εκλογών και της πιθανής οικονομικής επιβράδυνσης των ΗΠΑ και αλλού, αυξάνοντας την πιθανότητα ενός νέου σοκ. 

Παράλληλα, η ανησυχία ότι η κορυφή που σημειώνουν πολλές μεγάλες διεθνείς αγορές μπορεί να οδηγήσει σε κάποια νέα και σημαντική διόρθωση, είναι ένα χαρακτηριστικό των τελευταίων μηνών. Όπως προειδοποίει και η Barclays, έπειτα και από το ράλι που έχουν σημειώσει οι αγορές, υπάρχει σημαντικός κίνδυνος αποχώρησης των επενδυτών από τις θέσεις τους σε μετοχές ενόψει των εκλογών στις ΗΠΑ.

Όπως σχολιάζει ο Πέτρος Στεριώτης, πιστοποιημένος τεχνικός αναλυτής και διαχειριστής χαρτοφυλακίου, ο Γενικός Δείκτης συνεχίζει την ουσιαστικά αδιάφορη πορεία των τελευταίων 4 εβδομάδων, δίχως να μπορεί να εκμεταλλευθεί το γενικώς θετικό πρόσημο της εγχώριας επιχειρηματικής ειδησεογραφίας και τις επικρατούσες προσδοκίες για συνέχιση των εύρωστων εταιρικών θεμελιωδών το επόμενο διάστημα. Οι θετικές εκθέσεις των ξένων αναλυτών περνάνε πλέον "στο ντούκου", ενώ τα εξαιρετικά οικονομικά αποτελέσματα που έχουν δημοσιευθεί δείχνουν να θεωρούνται κατά κάποιον τρόπο δεδομένα. Τι θα συμβεί στη Λεωφόρο Αθηνών όταν το διεθνές χρηματιστηριακό περιβάλλον κάποια στιγμή και για οποιοδήποτε λόγο νομοτελειακά "κοκκινίσει" για τα καλά ή όταν τα θεμελιώδη των ελληνικών εισηγμένων αρχίσουν να εμφανίζουν σημάδια κόπωσης;

Κατά τον αναλυτή, ενόσω ο Γενικός Δείκτης παραμένει σε στενό πλαίσιο διακύμανσης και οι τασικοί δείκτες "αχρηστεύονται", όλα τα ενδεχόμενα παραμένουν ανοικτά – τόσο η επαναδοκιμασία του φετινού πολυετούς υψηλού όσο και το "ραντεβού" με τα χαμηλά του Αυγούστου. Ο Γενικός Δείκτης, άλλωστε, απέχει την ίδια σχεδόν απόσταση και από τα δύο αυτά "ορόσημα".

Διαγραμματικά, οι 1.450 μονάδες κρατούν το κλειδί της ανόδου, ενώ η απώλεια των 1.400 θα δημιουργήσει δεύτερες σκέψεις σε πολλά ευαίσθητα χαρτοφυλάκια, τη στιγμή που η εποχικότητα του Σεπτεμβρίου είναι ούτως ή άλλως προβληματική για τις κεφαλαιαγορές.

"Ενόσω αναμένουμε νεότερα για τη διάθεση μεριδίου του Ελληνικού Δημοσίου στην Εθνική Τράπεζα, για την επιστροφή της Τράπεζας Κύπρου στο Χρηματιστήριο Αθηνών και για την απορρόφηση της Παγκρήτιας Τράπεζας από την Attica Bank, η "τραπεζοκεντρικότητα” της Λεωφόρου Αθηνών διατηρείται. Αυτό δεν αποτελεί έκπληξη, ερώτημα όμως θα αποτελέσει το αν στο μυαλό των επενδυτών επικρατήσουν εφεξής οι αναλύσεις περί discount και οι προσδοκίες περαιτέρω ανασύνταξης και μερισματικών διανομών του κλάδου ή αν τα εν λόγω stories αναδιάρθρωσης δεν αποτελούν πλέον "κράχτες" για εισροή φρέσκων κεφαλαίων στην αγορά", σημειώνει χαρακτηριστικά ο κ. Στεριώτης.

Ασύμμετρη συμπεριφορά – απουσία καταλυτών

Το έντονα ασταθές περιβάλλον στις διεθνείς αγορές και η απουσία εγχώριων καταλυτών προβληματίζει τους αναλυτές σε ό,τι αφορά τις προοπτικές του Χ.Α. για το επόμενο διάστημα. Όπως επισημαίνουν, παρά την καλή εικόνα από τα αποτελέσματα εξαμήνου των ελληνικών εισηγμένων, τα οποία υποδηλώνουν πως και η φετινή θα είναι μία ακόμη χρονιά ισχυρής κερδοφορίας, το Χ.Α. δείχνει αδύναμο να "ξανακοιτάξει" προς τα υψηλά έτους των 1.500 μονάδων που καταγράφηκαν πριν από τέσσερις μήνες.

Στο ελληνικό χρηματιστήριο η ασύμμετρη συμπεριφορά είναι το κυρίαρχο χαρακτηριστικό τον Σεπτέμβριο, επιβεβαιώνοντας τη διαπίστωση ότι τα τελευταία χρόνια είναι ο χειρότερος μήνας, σημειώνει ο Δημήτρης Τζάνας, Σύμβουλος Διοίκησης της Κύκλος ΑΧΕΠΕΥ.

Την ίδια ώρα, προσθέτει, το ΑΕΠ του β’ τριμήνου έτρεξε με ρυθμό 2,3% σε ετήσια βάση λόγω της αύξησης κατά 3,9% των επενδύσεων, προϊδεάζοντας για υψηλότερες επιδόσεις μέχρι το τέλος του έτους. Επίσης, η δέσμη μέτρων που εξαγγέλθηκε από τον πρωθυπουργό στη ΔΕΘ για το 2025 ήταν λελογισμένη και δεν απειλεί τη δημοσιονομική σταθερότητα, με την Κομισιόν να επιτρέπει αύξηση δαπανών κατά 3-3,5 δισ. ευρώ στον Προϋπολογισμό του επομένου έτους. 

Οι επενδυτικοί οίκοι συνεχίζουν να αναβαθμίζουν τις τιμές-στόχους των ελληνικών τραπεζών, ενώ οι προοπτικές της ελληνικής οικονομία συνεχίζουν να κρίνονται ισχυρές. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι, για παράδειγμα, η UBS εκτιμά ότι η ελληνική οικονομία θα καταγράψει ανάπτυξη 2,5% φέτος, ενώ για το επόμενο έτος η ελβετική τράπεζα τοποθετεί τον πήχη της ανάπτυξης της Ελλάδας στο 3%. Αντίθετα η ανάπτυξη στην Ευρωζώνη αναμένεται να είναι ιδιαίτερα αδύναμη, στο 0,6% φέτος και στο 1,2% το 2025, τη στιγμή που η μεγαλύτερη οικονομία της περιοχής, η Γερμανία, θα σημειώσει οριακή ανάπτυξη 0,1% το 2024 και 0,8% το επόμενο έτος, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της. Συνολικά, οι αναλυτές της UBS επισημαίνουν ότι η ανάπτυξη στον ευρωπαϊκό Νότο είναι καλύτερη από ό,τι στον Βορρά, ενώ και η δυναμική του χρέους στην περιφέρεια βελτιώνεται. Για την Ελλάδα ειδικότερα εκτιμά ότι το χρέος θα υποχωρήσει φέτος στο 152% του ΑΕΠ και το 2025 στο 144% του ΑΕΠ. 

Παρά τα όποια θετικά, όπως τονίζει ο κ. Τζάνας, τα συναλλακτικά δεδομένα του Σεπτεμβρίου, που ελάχιστα διαφέρουν από εκείνα της αυγουστιάτικης ραστώνης, δεν επιτρέπουν αλλαγή του σκηνικού στο ελληνικό χρηματιστήριο, που χρειάζεται ισχυρούς καταλύτες για να επαναφέρει τη θετική ψυχολογία. Θα χρειαστεί, ενδεχομένως, να ολοκληρωθεί ένα πετυχημένο placement για την Εθνική Τράπεζα, για να αναζωογονηθεί το επενδυτικό ενδιαφέρον για τις πολλαπλές ελπιδοφόρες επενδυτικές επιλογές που προσφέρει το ελληνικό χρηματιστήριο, καταλήγει ο αναλυτής.

Ενδεικτική του επιφυλακτικού κλίματος που κυριαρχεί στο Χ.Α. ήταν η νέα έκθεση της JP Morgan, η οποία ουσιαστικά εξηγεί γιατί η ίδια τηρεί ουδέτερη στάση στις ελληνικές μετοχές αυτή τη στιγμή και μετά την υποβάθμιση στην οποία είχε προχωρήσει τον Ιούλιο, τερματίζονται τη θετική της στάση.

Όπως σημείωσε η αμερικάνικη τράπεζα, δεν βλέπει άλλους καταλύτες για το επόμενο διάστημα, ενώ και το "στοίχημα" της ανάκαμψης των ελληνικών τραπεζικών μετοχών εξαντλείται, καθώς οι αποτιμήσεις τους έχουν σε μεγάλο βαθμό κλείσει το χάσμα με αυτές των ευρωπαϊκών τραπεζών. Παράλληλα επισημαίνει πως το Χ.Α. παραμένει μια αγορά "υψηλού beta" σε σχέση με την Ευρώπη, δηλαδή έχει πολύ μεγαλύτερη μεταβλητότητα και μεγαλύτερο ρίσκο.

Η Goldman Sachs από την πλευρά της διατηρεί τον στόχο για τον Γενικό Δείκτη του Χρηματιστηρίου Αθηνών στις 1.550 μονάδες, αλλά έχει ορίζοντα 12μηνου σε αυτήν της την πρόβλεψη. Πάντως, στα θετικά επισημαίνει ότι τα funds που ποντάρουν στις αναδυόμενες αγορές και ειδικά στον τραπεζικό κλάδο είναι τα περισσότερο overweight στις ελληνικές τράπεζες.

Τα προσεχή roadshows

Στο ταμπλό της Λεωφόρου Αθηνών υπάρχουν πολλές εταιρείες που έχουν "story" και μπορούν να στηρίξουν μια ανοδική κίνηση, ωστόσο ο φόβος είναι ότι μετά τη διπλή κορυφή των ξένων αγορών οι πιθανότητες για μια και πάλι πιο βαθιά διόρθωση είναι πιθανή, επισημαίνει και ο Ηλίας Ζαχαράκης της Fast Finance. Για να αλλάξει η τάση, χρειάζεται μια κατοχύρωση των 1.450 μονάδων, ένα επίπεδο που σε κλείσιμο έχουμε να δούμε πριν από το sell-off του Αυγούστου.

Χρειάζεται συνεπώς ένας ισχυρός λόγος, ώστε να μπορέσει το Χ.Α. να προσεγγίσει ένα νέο κύμα αγοραστών και προς το παρόν αυτός ο καταλύτης ουσιαστικά αναζητείται, και αυτό φαίνεται ξεκάθαρα στην εικόνα του τζίρου, που δεν θυμίζει σε τίποτα τις αρχές του έτους και το α’ τρίμηνο, όταν η μέση ημερήσια συναλλακτική δραστηριότητα ήταν στα 150 εκατ. ευρώ περίπου, υπερδιπλάσια σε σχέση με τα τρέχοντα επίπεδα.

Πάντως, ένα νέο κύμα ξένων θεσμικών αγοραστών μπορεί να κάνει την διαφορά στην αγορά, για αυτό τον λόγο και τα προσεχή roadshows έχουν τη σημασία τους.

Αξίζει να σημειώσουμε πως τα roadshows που ξεκινούν αυτόν τον μήνα, με πρώτο αυτό της Bank of America στο Λονδίνο στις 24-26 Σεπτεμβρίου για τις τράπεζες, αναμένονται με μεγάλο ενδιαφέρον, καθώς θα δείξουν με σαφήνεια τις διαθέσεις των επενδυτών για το Χ.Α. 

Εντωμεταξύ, τον Οκτώβριο, τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο συνεχίζονται τα roadshows που συνδιοργανώνει η ΕΧΑΕ σε ευρωπαϊκές πόλεις. Συγκεκριμένα στις 3 Οκτωβρίου στο Παρίσι διοργανώνεται το Greece Investor Day με την Société Generale, στις 9 Οκτωβρίου είναι το midcap conference στη Φρανκφούρτη, στις 2-3 Δεκεμβρίου το καθιερωμένο Morgan Stanley & Athens Stock Exchange Investor Roadshow στο Λονδίνο, και στις 5 Δεκεμβρίου ένα ακόμη midcap conference στη Γενεύη.

Επίσης πολύ σημαντικό, που εξηγεί και τη συμπεριφορά των επενδυτών στο Χ.Α., το τελευταίο διάστημα είναι ότι ενώ πριν μήνες "παιζόταν" το trade της επενδυτικής βαθμίδας (το οποίο πλέον πάλιωσε) και η αναμονή της αναβάθμισης του Χ.Α. στις ανεπτυγμένες αγορές, αυτός ο καταλύτης έχει πάει αρκετά πίσω. Οι επενδυτές έχουν βάλει το story της αναβάθμισης του Χ.Α. στο περιθώριο, έπειτα και από την σιγή ιχθύος για το θέμα από την MSCI τον Ιούνιο, αλλά και τη μετάθεση αυτής της απόφασης από την S&P το επόμενο έτος, καθώς κατανοούν πως θα αποτελέσει θέμα του 2025. Ακόμη η ελληνική αγορά υστερεί σε κάποια κριτήρια για την αλλαγή… πίστας, τα οποία είναι και διαφορετικά για τον κάθε πάροχο δεικτών, με τους σημαντικότερους εξ αυτών, την MSCI και τον FTSE, ξεκάθαρα να θέλουν περισσότερο χρόνο ώστε να διασφαλίσουν ότι η αναβάθμιση δεν θα είναι αναστρέψιμη. Σε κάθε περίπτωση, όταν η αναβάθμιση έρθει, θα ενισχύσει τη συναλλακτική δραστηριότητα, ενώ θα βελτιώσει και την επενδυτική βάση. 

Διαβάστε ακόμα:

Ελκυστικό παραμένει το "story" των ελληνικών τραπεζών

Wall: Η καλύτερη εβδομάδα των S&P 500 και Nasdaq στο 2024 με τεχνολογικό ράλι

2024-09-15T13:07:01Z dg43tfdfdgfd